Deprem gerçeğiyle yüzleşen Türkiye’de acil durum uyumu dün felaket bölgesinde tekrar şiddetli sarsıntılar olmasıyla sorgulanıyor. Bir yandan mevsimin kış olması, bir yandan felaketin boyutunu büyüten yapılaşma, bir yandan da sarsıntıdan etkilenen alanın geniş bir bölgeyi kapsaması yardım çalışmalarını yavaşlatıyor. Rasyonel olarak bakıldığındaysa Türkiye’nin hudutları içindeki topraklarının yüzde 93’ünün fay sınırları üzerinde olması ve bu felaketin yıllardır bilim adamları tarafından beklendiğini lisana getiriliyor olması da hazırlık kısmını sorgulatıyor.
Türkiye, yaşadığı zelzele felaketinin yaralarını sarmaya çalışırken, bölgede fay sınırlarındaki hareketlilik de sürüyor. Dün yeniden bilim adamlarının büyük sarsıntılar sonrası öngördüğü biçimde bölgede şiddetli sarsıntılar oldu.
11 vilayette yıkımın boyutu yüksek olurken, son açıklanan bilgilere nazaran can kaybı 41 bini aştı. Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un açıklamalarına nazaran de incelenen 927 bin binada 118 bin binanın yıkık, acil yıkılacak ya da ağır hasarlı durumda. olduğu belirtildi. Bu da kış koşullarında barınma meselesini gündeme getiriyor.
Bir yandan bölgeye yardım yağarken, bölgede bu yardımların uyumunu AFAD yapıyor. Tıpkı ve nakdi yardımların içinde genel olarak temel muhtaçlıklar olurken, Kızılay geçmiş deneyimleriyle ve AFAD’ın uyumuyla bilhassa barınma ve tuvalet gereksinimleri öne çıkıyor.
Bu da dün sert sarsıntıların olduğu bölgede tekrar az hasarlı da olsa yapılara girmek zorunda kalanlar için soru işaretler oluşturdu.
Kızılay’ın “Çadır ve Tekstil” işletmesi bulunuyor. Burada çadırların ayrıntılı bilgileri veriliyor. Lakin çadırları görmek şimdi her depremzedeye nasip olmuyor.
www.kizilaycadirtekstil.com.tr
Kızılay’ın ilkyardım faaliyetlerini yürütmek emeliyle kurduğu merkezleri de bulunuyor ki Kahramanmaraş bölgesindeki merkezini 2 Ocak 2023 prestijiyle kapattığı, Cumhuriyet’ten Bora Erdin’in aktardığına göre, zaten Osmaniye, Kilis, Gaziantep ve Adıyaman’da merkezlerin bulunmadığı da görülüyor. Lakin bizim hususumuz çadır. O halde fiyatlarına bakalım.
Deprem çadırı olarak Google’da arattığınızda genelde karşınıza üretici firmalar çıkıyor. Kızılay ve AFAD çadırlarının özelliklerine yakın özelliklerde çadır fiyatları 7 ila 8 bin TL bandında olduğu görülüyor.
Deprem çadırlarının izolasyonlu olanlarının fiyatları ise ikiye katlıyor. Daha büyük boyutlarda gündemde olan sahra hastanesi, yemekhanesi üzere yapılan için olağan süreçlerde çiftliklerde de kullanılan çadırların fiyatları ise 20 bin TL’ye kadar çıkıyor.
Son periyotta yapılan yardımlarda net meblağ olarak “Türkiye Tek Yürek” kampanyasında toplanan ölçüye bakıldığında 115 milyar 146 milyon 528 bin TL olunca kaç tane çadır alınabilirdi diye bakalım istedik.
8 bin TL üzerinden bir hesapla 14 milyon 393 bin 316 adet çadır alınabiliyor. bunların evvelce Kızılay ya da AFAD stoklarında olmadığını farz etsek dahi, 11 ilin toplam nüfusu olan 13 milyon 897 bin 974 kişiyi aşıyor.
3 milyon 478 bin 573 hanenin hepsine çadır verilse bu fiyat, 27 milyar 828 milyon 584 bin TL oluyor. Kaldı geriye 87 milyar 317 milyon 944 bin TL.
Bölgede en büyük eksiklerden biri olan taşınabilir tuvaletlerin adedinin 10 bin TL düzeyinde olduğu görülüyor. Buraya kamu alımlarını ya da toptan fiyatları hiç dahil etmiyoruz.
Böylelikle nüfusa oranlarsak 10 bireye 1 taşınabilir tuvalet düşüyor desek bu mevzuda hesabın nasıl yapıldığı toplumsal ve sıhhat bilimcilerinin işi olurken, 13 milyar 897 milyon 973 bin 999 TL tutuyor. Kaldı geriye 73 milyar 419 milyon 970 bin TL.
Her haneye dağıtılan 10 bin TL’lik yardımı da bu kampanyadan karşılasak 34 milyar 785 milyon 730 bin TL meblağ, kaldı geriye 38 milyar 634 milyon 240 bin TL. Burada maaşlar bile ödenebilir demek için Kızılay’ın faaliyet raporlarına göz atıyoruz.
Kızılay’ın 2019-2020-2021 yıllarındaki Konsolide Faaliyet Raporundaki, çadır ve konteyner üretim kapasitelerini görüyoruz.
Kaynak: Kızılay Faaliyet Raporu
Yine tıpkı raporda barınma ve besin kapasitelerini görüyoruz.
Kızılay’ın dünyaya yaptığı yardımları görüyoruz.
Kızılay’ın çalışan kapasitesini görüyoruz.
Son olarak da bu 3 yıldaki Kızılay’ın gelir-gider istikrarını görüyoruz. Siz ne görüyorsunuz?
